Dit grappige en herkenbare citaat van Oscar Wilde, een in de negentiende eeuw geboren Ierse dichter en schrijver, spookte vorige week door mijn gedachten. Op mijn vrije donderdagavond ploegde ik me ijverig door ongeveer 150 amendementen heen die waren ingediend op het rood-groene Europese verkiezingsprogramma. Wat vind ik eigenlijk van een Europese norm voor het minimumloon van minimaal 60 procent van het mediaanloon? En wordt de wereld wel of niet beter van een verbod op het gebruik van surveillancesoftware op besturingssysteemniveau?

Oscar Wilde heeft gelijk. Ledendemocratie is een groot goed, maar het kan ook veel van je vragen. Het kost niet alleen tijd, het kan ook behoorlijk veel denkkracht kosten.

Congres GroenLinks-PvdA 2023

Als je actief wilt zijn voor een politieke partij, wordt er vooral een beroep gedaan op het hoofd. In werkgroepen kun je meedenken over inhoudelijke beleidsthema’s, bij huis-aan-huizen kun je leuke, maar soms ook lastige politieke gesprekken voeren, je kunt bestuurslid worden van een lokale afdeling en veel vergaderen, en je kunt dus dikke verkiezingsprogramma’s lezen en de voorstellen proberen te veranderen. 

Zo bezien is ledenbetrokkenheid vooral een feestje voor de denkers.

Het verkiezingsprogramma waar mijn donderdagavond aan is besteed, wordt op het congres van 20 april vastgesteld. Die dag kunnen leden ook stemmen over een motie die de Partijbesturen indienen over de toekomst van de linkse samenwerking. Daarin wordt voorgesteld om een verkenning te starten naar de vorm die de samenwerking moet gaan aannemen.

Blijven GroenLinks en de PvdA samenwerken in een alliantie, richten ze een nieuwe partij op of wordt het toch een fusie?

Wat de vorm ook wordt, mijn oproep is om de linkse beweging om te vormen tot een politiek thuis voor denkers én doeners. De linkse beweging hoeft het wiel niet helemaal zelf uit te vinden. Voorbeelden uit het heden en het verleden bieden inspiratie. Neem de Spaanse politieke beweging Podemos (‘We kunnen’) die tien jaar geleden floreerde. Midden in een Madrileense buurt waar met name de werkende klasse woont, werd een pand geopend waar bewoners terecht konden voor sociale en culturele activiteiten. Tijd en aandacht werd volop gestoken in de organisatie van lokale acties of in het ondersteunen van werknemers die staakten. 

Een meer recent voorbeeld is Extinction Rebellion. Wie zijn handen uit de mouwen wil steken, zonder zich vast te plakken aan de weg, kan vrijgelaten arrestanten terug naar huis vervoeren of kan zorgdragen voor het welzijn van iedereen door water, zonnebrand en paraplu’s uit te delen. 

Maar ook in de eigen gelederen zijn goede voorbeelden. Zo organiseren veel GroenLinks-afdelingen regelmatig afval-opruim-middagen.

Ik vind dat het dé ambitie moet zijn van een brede progressieve volkspartij om denkers en doeners aan zich te binden. Het past bij het ideaal waarbij ieders bijdrage op waardering kan rekenen. Bovendien wordt er in de politiek niets bereikt als er alleen maar wordt geluld, maar niet wordt gepoetst. Als je samen ergens de schouders onder zet, dan mag dat best wat vrije avonden kosten.