Nieuwe uitgave van de Green European Journal

Het prikkeldraad in Hongarije en de noodkampen in Calais markeren de zichtbare terugkeer van grenzen. Tegelijkertijd maken de groeiende cognitieve barrières en steeds vaker gebruikte etnische categorieën de onzichtbare, doch zeer aanwezige grenzen in ons denken zichtbaar. Beide ontwikkelingen bedreigen het Europese project.

De nieuwe strijd rond de Europese grenzen brengt wezenlijke problemen  in onze Europese  samenlevingen aan het licht.  De terugkeer van grenzen als afbakening van een imaginaire nationale ‘gemeenschap’, getuigt van de angst van lidstaten om  soevereiniteit te verliezen. 

De Green European Journal wil niet blijven steken in een idealistisch pleidooi voor de afschaffing van alle grenzen, maar probeert diep ingesleten tegenstellingen van  ‘wij’ versus ‘zij’, ‘mobiliteit’ versus ‘veiligheid’ en ‘beperkingen’ versus ‘vrijheid’ te overstijgen. Dat impliceert verzet tegen populistische ideeën.

De Groenen in Europa lijken machteloos in hun respons op de problematiek van de grenzen, die Europa verscheurt. Ondermijnd door een incomplete of idealistische visie op de politieke grondlijnen van onze samenlevingen.

‘Grenzen’ moeten dan ook op genuanceerde wijze gerehabiliteerd worden in het politieke gedachtegoed van de Groenen en in hun visie voor de samenleving; grenzen reflecteren niet minder dan onze politieke strijd en maatschappelijke vooruitgang. Het Groene ideaal van een open samenleving, mag niet worden verward met de naïeve droom van een grensvrij Europa, noch met de denkbeeldige renationalisatie van Europese grenzen en identiteiten.

De Europese Unie als project, is een historisch experiment richting een andere definitie van grenzen: het is een herziening van de historische onaantastbaarheid van grenzen en de daaruit volgende politieke overheersing ervan, ter bevordering van een sterkere integratie, soevereiniteit en subsidiariteit. Cruciale vragen in deze context zijn de vragen naar democratie en burgerschap; twee waarden die in het huidige Europa eerder worden begrensd dan versterkt.

Grenzen zullen hoe dan ook deel uitmaken van elk debat omtrent het idee van een ‘Europese samenleving’, maar ze moeten in elk geval in dienst blijven staan van het gemeenschappelijke ideaal van een transnationale democratie.

De uitgave van de Green European Journal (Engelstalig) is hier te lezen.