Redactioneel

Einstein wijst ons erop dat we tot méér in staat zijn dan we vooraf vaak denken en spoort ons aan de moed niet te laten zakken. Maar het voortdurende streven naar mogelijkheden brengt ook grote risico’s met zich mee, waarvan Einsteins formule E=MC2 ironisch genoeg een van de bekendste voorbeelden is.

Onder de vele mogelijkheden die Einstein de wereld schonk met zijn relativiteitstheorie, bleek zich immers ook een bijzonder gevaarlijke te bevinden: de atoombom. ‘Hiroshima’ en ‘Nagasaki’ laten zien hoe de wereld faalde te voorkomen dat briljante ontdekkingen voor verwoestende doeleinden werden ingezet.

Te midden van de hedendaagse razendsnelle technologische ontwikkelingen, dienen we ons dan ook voortdurend af te vragen: moeten we al die mogelijkheden wel willen?

Slimme mobiliteitsplatforms kunnen reizen eenvoudiger maken, slimme camera’s kunnen de politie op groepen afsturen op het moment dat er onrust lijkt te ontstaan en intelligente software kan bewoners van een wijk doorlichten om voortijdig criminaliteit of schooluitval op te sporen.

Maar wat moeten aanbieders van openbaar vervoer, overheid en politie wel niet allemaal over ons weten om ons dit ‘gemak’ of deze ‘veiligheid’ te garanderen? En hoe veilig zijn we in een samenleving waarin mensen verdacht kunnen worden nog voordat ze een overtreding hebben begaan?

Hierover gaat het dossier Technologie in de Slimme Stad van deze Helling, met artikelen over de vragen die door (lokale) politici gesteld moeten worden voordat gemeenten nieuwe technologie op hun burgers loslaten.

De moraal van deze verhalen: we kunnen nú voorkomen dat we over een aantal jaren moeten constateren dat de hedendaagse technologische mogelijkheden ten koste zijn gegaan van onze privacy, waardigheid, rechten, gelijkheid, vrijheid en misschien nog veel meer.

Hoewel een stuk minder inspirerend, zou als het om technologie gaat het omgekeerde van Einsteins wijsheid evenmin misstaan op een koelkast: Te midden van de mogelijkheid ligt meestal een nieuwe moeilijkheid.